Duygu Çemberi

Sözlük anlamı “belirli nesne, olay veya bireylerin insanın iç dünyasında uyandırdığı izlenim” olan duygu, Psikolog Dr. Daniel Goleman tarafından “bir his ve bu hisse özgü belirli düşünceler, psikolojik ve biyolojik haller ve bir dizi hareket eğilimi” olarak tanımlanmaktadır. 

 

Duyguları olumlu ve olumsuz duygular olarak iki boyutta değerlendirirsek; heyecan, mutluluk, neşe, iyimserlik gibi duygular olumlu; keder, üzüntü, korku, kızgınlık, öfke şiddet, kıskançlık gibi duygular ise olumsuz olarak tanımlanabilir.

 

Duyguları sınıflandırma ile ilgili en önemli isimlerden biri Robert Plutchik'tir. Plutchik, 1980 yılında duyguları belirli bir sıralamaya göre dizerek bir duygu çemberi oluşturmuştur. Duyguların 8 temel kategoride ele alındığı duygu çemberinde;

• Duygular yoğunluk ve şiddet açısından kendi içinde derecelendirilir; endişe-korku-dehşet, huzur-neşe-coşkunluk
• Birbiriyle komşu olan duygular birbirine diğerlerine göre daha çok benzemektedir
• Karşılıklı yer alan duygular birbirinin tersi bir duruma işaret eder; neşe-üzüntü, beklenti-şaşırma
• Farklı duygular birleşerek daha farklı ve geniş çapta duygular elde edilir; neşe+güven=sevgi